Austrija je radno odredište mnogih sa prostora bivše Jugoslavije, i to nije uzalud. Iako su stope zaposlenosti u zemlji visoke, austrijsko tržište rada čini se uvek traži još kvalifikovane radne snage. Najviše Austrijanaca radi u sektoru usluga i to 73% zaposlenih, dok ostatak radi u industriji, a svega 1% u poljoprivredi i šumarstvu.
Da bi ste se zaposlili u Austriji, morate da pribavite boravišnu i radnu dozvolu. Austrijska legislativa predvidja tri vrste boravišnih viza: Dozvolu o nastanjenju, Stalni boravak EG i boravišnu dozvolu
1. Dozvola o nastanjenju, može se dodeliti u nekom od sledeća 3 tipa:
- Dozvola o nastanjenju za tzv. Ključno (prioritetno) osoblje (do 18 meseci kod prve dodele; omogućuje pristup tržištu rada kao ključno osoblje)
- Dozvola o nastanjenju-neograničena (omogućuje neograničen pristup tržištu rada)
- Ograničena dozvola o nastanjenju (npr. kod spajanja porodice; dozvoljena samostalna djelatnost, nesamostalno zaposlenje moguće samo uz dodatni dokument austrijskog zavoda za zapošljavanje (AMS Dokument)
2. „Stalni boravak – EG“ se dobija nakon 5 godina neprekidnog nastanjenja, I on omogućuje neograničen pristup tržištu rada
3. Boravišna dozvola
- Rotaciona radna snaga (potreban AMS dokument: garancija za posao ili radna dozvola kao rotaciona radna snaga)
- Osobe koje su izaslane od kompanija (potreban AMS dokument: garancija za posao ili radna dozvola kao osoba koja je izaslana; djelatnost duže od 6 mjeseci)
- Samostalni djelatnici (kada je stranac temeljem ugovoran obavezan ispuniti određeni rad i ukoliko ta obaveza traje duže od 6 mjeseci; može se uključiti ured za zapošljavanje)
- Umetnici (samostalni ili nesamostalni; delatnost se odnosi pre svega na umetničke aktivnosti i stim se pokrivaju životni troškovi; neprihvatljiva potvrda o izdržavanju; ukoliko nije samostalni umetnik; AMS dokument potreban; garancija za posao ili radna dozvola za umjetnike)
- Posebni slučajevi nesamostalnog rada (Ukoliko je delatnost izuzeta Zakonom o strancima. Potreban dokaz o posebnom slučaju)
- Istraživači (pri postojanju ugovora s ovlašćenom istraživačkom ustanovom)
Od jula 2011. godine za imigrante iz zemalja koje nisu članice EU uvedena je crveno-belo-crvena kartica. Ovim sistemom useljavanje u Austriju se reguliše sistemom bodovanja. Zahvaljujući novom sistemu na osnovu objektivnih kriterijuma (kvalifikacije, radno iskustvo, poznavanje jezika, starost i sl.) zainteresovani iz trećih zemalja mogu odmah proceniti da li se mogu useliti i pod kojim uslovima.
Austrijski zakon predviđa da Zahtev za crveno-belo-crvenu karticu mogu podneti sledeće grupe lica:
- 1. POSEBNO VISOKO KVALIFIKOVANA LICA
Posebno visoko kvalifikovani doseljenici, koji predstavljaju veoma važan potencijal za domaću privredu, mogu doći u Austriju i bez konkretne ponude za posao i dobiti boravak trajanju od šest mjeseci. Vizu ćete dobiti u svrhu traženja posla, ako kod kriterija “posebne kvalifikacije i sposobnosti“, „radno iskustvo“, „poznavanje jezika“, „starosna dob“ i/ili „studiranje u Austriji“ ostvarite najmanje 70 od 100 bodova. Ako za vreme svog šestomesečnog boravka u Austriji dobijete adekvatnu ponudu za radno mesto, dodjeljuje vam se crveno-belo-crvena kartica.
- 2. STRUČNJACI IZ GRUPE DEFICITARNIH ZANIMANJA
Stručnjaci koji dobiju ponudu za radno mesto u grupi deficitarnih zanimanja dobijaju crveno-belo-crvenu karticu, ako pod kriterijima „kvalifikacija“, „radno iskustvo“, poznavanje jezika“ i/ili „starosna dob“ ostvare 50 od mogućih 75 bodova i ako za navedeni posao dobiju minimalnu naknadu prema zakonu, propisu ili kolektivnom ugovoru u odnosu na uobičajenu zaradu za tu struku.
Deficitarna zanimanja se utvrđuju za sledeću kalendarsku godinu. Prva Odredba o stručnim zanimanja je stupila na snagu 1. maja 2012. godine.
- 3. STRUČNJACI OSTALIH KLJUČNIH ZANIMANJA
Stručnjaci ostalih ključnih zanimanja dobijaju crveno-belo-crvenu karticu pod sledećim uslovima:
- ako imaju ponudu za radno mjesto
- ako su pod kriterijima „kvalifikacija“, „radno iskustvo“, „poznavanje jezika“ i „starosna dob“ ostvarili najmanje 50 od 75 bodova
- ako za ponuđeno slobodno radno mjesto na domaćem tržištu rada na raspolaganju nema odgovarajuće radne snage (provjera tržišta rada) i
- ako je zagarantovana mjesečna bruto zarada koja čini 50% od zakonske maksimalne osnovice za plaćanje socijalnih doprinosa za osobe mlađe od 30 godina (2011: 2100 eura) i 60% za osobe starije od 30 godina (2011: 2520 eura), uz dodatak posebnih naknada.
- 4. STRANI APSOLVENTI STUDIJA
Državljani trećih zemalja, koji su uspješno završili najmanje 2. deo diplomskih studija ili magistarskih studija u Austriji, nakon završetka studija mogu ostati u Austriji još šest meseci kako bi tražili posao. Ako u skladu sa svojim nivoom obrazovanja dobiju odgovarajuću ponudu za radno mjesto sa minimalnom zaradom koja iznosi 45% od zakonske maksimalne osnovice za plaćanje socijalnih doprinosa (2011: 1890 eura), dobijaju crveno-belo-crvenu karticu. Strani apsolventi studija ne moraju proći sistem bodovanja. Za njih se ne vrši ni provera tržišta rada.
- 5. STRUČNJACI SAMOSTALNIH KLJUČNIH ZANIMANJA
Stručnjacima samostalnih ključnih zanimanja može se dodeliti crveno-belo-crvena kartica, ako iz privredne delatnosti proizilazi opšta ekonomska korist, naročito kad je u pitanju time povezan transfer investicionog kapitala i/ili otvaranje i osiguravanje radnih mesta.
- 6. NEPOSREDNI PRISTUP TRŽIŠTU RADA ZA ČLANOVE PORODICA VLASNIKA CRVENO-BIJELO-CRVENE KARTICE
Članovi porodica vlasnika crveno-belo-crvene kartice ne podležu obavezi nalaženja slobodnog mesta u kvoti i dobijaju “crveno-belo-crvenu karticu plus”, koja uključuje neposredni neograničeni pristup tržištu rada. Međutim, pre doseljavanja moraju raspolagati znanjem nemačkog jezika dovoljnim za elementarnu upotrebu jezika na najnižem nivou (A1 nivo Evropskog referentnog okvira za jezike).
Sajtovi za posao u Austriji
//www.uni-salzburg.at/portal/page?_pageid=1847,769042&_dad=portal&_schema=PORTAL